منتشر شده در روزنامه عربی النهار چاپ بیروت
امیر دبیری مهر
پنج روز از حمله اسراییل به ایران و پاسخ های موشکی ایران به تل اویو وحیفا می گذرد. درباره این تجاوز وحمله نظامی که با ترور تعدادی از فرماندهان ارشد نظامی ایران در پنج شنبه شب اغاز شد و با حملات هوایی و موشکی به اماکن نظامی و مسکونی تا دیشب ادامه یافته است دو دیدگاه کلی مطرح است که عبارت است از :
- این حملات با هدف ضربه اساسی به توانایی های هسته ای و موشکی ایران و با حمایت همه جانبه امریکا انجام می شود و تا زمانی که از اثرگذاری این حملات اطمینان حاصل نشود ادامه خواهد یافت حتی اگر بهای ان تخریب مناطق مسکونی و کشته شدن غیر نظامیان فراوان باشد . این سناریو تا این لحظه اجرا شده و نتانیاهو نخست وزیر و دیگر مقامات اسراییلی هم بارها درموضع گیری های خود تاکیدکردند تا انهدام کامل توان هسته ای و موشکی ایران این حملات ادامه دارد. گفته می شود هدف بعدی حمله به سایت هسته ای زیر زمنی فردو است و حمله وسیع و مستمر به سایتهای موشکی و پدافندی ایران مقدمه اجرای این حملات است .گفته می شود اسراییل برای حمله به این سایت توان نظامی کافی ندارد و در صدد است که از همکاری امریکا و بمب افکن های فوق پیشرفته امریکایی استفاده کند.
امریکا در ساعات اولیه حمله نظامی اسراییل به ایران مدعی بود دخالتی در حملات اسراییل ندارد اما از روز قبل تا کنون و با انتشار پست های دونالد ترامپ در شبکه های اجتماعی عملا وارد عمل شده و حتی می توان گفت فرماندهی اتاق عملیات جنگ علیه ایران را ببطور غیر رسمی بر عهده گرفته است . هر چند امریکا هنوز بطور رسمی علیه ایران اعلان جنگ نکرده و به تهدید اولتیماتوم اکتفا کرده است . البته این موضع ترامپ که ایران باید بدون قید و شرط باید تسلیم خواسته های واشنگتن شود اهمیت زیادی دارد و نشان می دهد امریکا دقیقا در مسیری قرار گرفته که اسراییل انتظار داشته.
به نظر می رسد این سیاست امریکا در نهایت و در چند روز اینده پای واشنگتن را بطور علنی به منازعه علیه ایران خواهد کشاند. در این صورت ایران هم بی تفاوت نخواهد بود و حملات موشکی اثرگذار و رعب اور خود علیه تل اویو و حیفا را به پایگاههای امریکایی در منطقه گسترش خواهد داد و در نتیجه تنش و جنگ در منطقه ابعاد جدیدی پیدا خواهدکرد.
- اما دیدگاه دوم حملات نظامی را صرفا یک مقدمه برای فروپاشی نظام جمهوری اسلامی می داند. گفتگوی اختصاصی نتانیاهو با شبکه ضد ایرانی ایران اینترنشنال وادعای نخست وزیر اسراییل مبنی بر اینکه اسراییل و مردم ایران در یک جبهه مشترک قرار دارند! و دشمن اصلی جمهوری اسلامی است نشان می دهد طرح ایده ال اسراییل فراتر از یک جنگ نظامی برای ضربه به تاسیسات هسته ای است و انها در ادامه به دنبال ایجاد اشوب داخلی با اعتراضات اجتماعی و اعتصابات با استفاده از نارضایتی ها ی موجود علیه حکومت هستند. برای نمونه رضا پهلوی که رابطه نزدیکی با نتانیاهو دارد سه شنبه شب در پیامی ویدیویی بطور اشکار از مردم ایران خواست علیه جمهوری اسلامی انقلاب کنند.
اما این سناریو با چند مانع جدی روبروست که عبارتنداز :
اول اینکه با کشته شدن بیش از ۲۰۰ ایرانی در حملات اسراییل در ۵ روز گذشته که اکثرا غیر نظامی هستند فضای ضد اسراییلی در ایران تقویت شده و حتی مخالفین و منتقدین جمهوری اسلامی نیز بر محور مفهوم ایران و ایرانی و ملیت وحدت پیدا کرده و از ضرورت دفاع از میهن دربرابر تهاجم دشمن سخن می گویند ونگران اسیب دیدن مردم و زیر ساختهای اساسی کشور هستند و خواستار اتش بس هستند. از این رو هر گونه اعتراض و اعتصاب در شرایط کنونی همراهی با دشمن خارجی تحلیل و تفسیر می شود.
دوم اینکه اگر قرار باشد اعتراض و اعتصابی در ایران شکل بگیرد کانون ان مثل همیشه تهران خواهد بود اما با حملات هوایی اسراییل به نقاط مختلف تهران در پنج روز اخیر تعدادی بسیار زیادی از مردم تهران برای حفظ جان خود از شهر خارج شده و به دیگر شهرها سفرکرده اند و عملا تهران به شهری خلوت و نیمه تعطیل تبدیل شده است و امکان اعتراض یا اعتصاب در ان از بین رفته است این واقعیت نشان می دهد استعداد اشوب داخلی در ایران در حال حاضر حتی از نظر جمعیتی بسیار پایین است.
وسوم اینکه هرچند حجم عملیات نظامی و تروریستی اسراییل علیه ایران بسیار زیاد و تا حدی برای جمهوری اسلامی غافلگیرکننده بوده اما این بدین معنا نیست که نهادهای امنیتی و انتظامی و قضایی و نیروهای ضد شورش در ایران غیرفعال شدند .بویژه که شواهد عینی نشان می دهد برخی عوامل مرتبط با موساد برای موفقیت طرح های اسراییل در ایران فعال هستند و حتی بسیاری بر این باورند ترور فرماندهان ارشد نظامی در چند روز اخیر بدون نفوذ جاسوس های اسراییلی در ساختار سیاسی و امنیتی و نظامی کشور ممکن نبود. در همین راستا دو روز پیش شورای عالی امنیت ملی ایران در بیانیه ای بطور مشخص تهدید کرد طبق قوانین جاری در ایران با هر گونه اقدامی که همکاری با صهیونیستها تلقی شود با شدید ترین شکل برخورد خواهد شد . رییس قوه قضاییه و رییس پلیس ایران نیز در روزهای اخیر مکررا همین تهدید را تکرار کرده اند.
بنابر این به نظر می رسد دست کم در کوتاه مدت زمینه اعتراض و اغتشاش واشوب داخلی همسو با تجاور نظامی خارجی در ایران وجود ندارد و در صورت شکل گیری نیز با همراهی مردم مواجه نخواهد شد و شانس موفقیت نخواهد داشت . این پیش بینی تا جایی اعتبار دارد که نهادهای مسوول نظم و امنیت در ایران سنجیده عمل کرده و مرتکب خطای محاسباتی نشوند.