منبع : روزنامه النهار نوشته امیر دبیری مهر
ایران و امریکا بعد ازسه دورمذاکره با وساطت عمان درسه هفته متوالی درمسقط و رم اعلام کردند دورچهارم مذاکرات که قراربود سوم می مجددا در رم برگزار شود به تعویق افتاده . هر چند عباس عراقچی وزیرخارجه ایران دلایل لجستیکی و فنی را دلیل اصلی تعویق مذاکرات دانسته و تاکیدکرده که از طرف ایران هیچ تغییری درعزم برای دستیابی یک راه حل ایجاد نشده اما به نظر می رسد علت تعویق مذاکرات پیچیده تر ومتنوع تر از دلایل اعلامی است
قبلا درمقالات گوناگونی که در النهار نوشته شد تاکیدکردم پیچیدگی و اهمیت مذاکرات ایران و امریکا به گونه ای است که پیشرفت مذاکرات و به نتیجه رسیدن آن با موانع فراوانی روبروست. در این مقاله به تعدادی از اتفاقات که نشان می دهد پشت صحنه مذاکرات اتفاقاتی رخ داده که نشست شنبه لغو شده اشاره خواهد شد.ازهمه مهمتر انفجاردر بندرتجاری شهید رجایی بود که همزمان با دور سوم مذاکرات رخ داد و حدود ۶۰ کشته و ۱۵۰۰ مجروح داشت و خسارت ۴ میلیارد دلاری برای آن تخمین زده می شود. هر چند تا این لحظه اخبار رسمی اقدام خرابکارانه را تایید نمی کند اما شواهد زیادی از دست داشتن اسراییل در این انفجار وجود دارد. احتمال وجود مواد شیمیایی قابل استفاده درساخت موشک در این بندر و زمینه سازی خبری در این باره ازسه ماه قبل بیشتر از هردلیلی اسراییل را به دخالت در این انفجار متهم می کند .حادثه ای که اثر منفی خود را بر روند مذاکرات بر جای گذاشت .مقامات ایرانی بر این باور هستند هر اقدامی از سوی اسراییل علیه ایران با چراغ سبز و همراهی و همکاری امریکا انجام می شود و این تلقی در ایران وجود دارد که اگر اسراییل در انفجار بندرشهید رجایی نقش داشته این اتفاق بدون اطلاع امریکا نبوده و این رخداد نشان می دهد امریکا همزمان با مذاکرات از اهرم فشار هم علیه ایران استفاده می کند.نکته ای که محمد سرافراز رییس اسبق صداوسیمای جمهوری اسلامی درشبکه اجتماعی ایکس به ان اشاره کرد و نوشت: در فرصت دو ماهه مذاکرات هسته ای امریکا گفتگو می کند و اسراییل عملیات!
در دولت امریکا هم به نظر می رسد مواضع تهدید امیز علیه ایران افزایش یافته و حتی رییس جمهور ترامپ که چند روز پیش حصول توافق را بسیار نزدیک دانسته بود با مواضع متفاوت و گاه متناقض خود سیاست چماق و هویج را علیه ایران اجرا می کند. او گاهی برای رسیدن به توافق با ایران ابراز تمایل می کند و حتی در عمل هم به جای مارکو روبیو وزیرخارجه امریکا ٬ یکی از افراد نزدیک به خود یعنی استیو ویتکاف را مامور مذاکره با ایران کرده اما در اخرین موضع گیری گفته هر کشوری که از ایران نفت بخرد اجازه نخواهد داشت با آمریکا تجارت کند یعنی بجای چراغ سبز برای رفع تحریم ها که خواتسه اصلی ایران است بر تشدید تحریم ها تاکید کرده . همزمان وزیر خارجه امریکا هم با عبور از خط قرمز اعلامی از سوی ایران گفته ایران باید غنی سازی اورانیوم را متوقف کند زیرا کشوری که بتواند اوانیوم ۶۷/۳ درصد داشته باشد امکان ساخت بمب اتم هم خواهد داشت .ایران در دور سوم مذاکرات از امریکا خواسته بود برای رفع نگرانی از فعالیتهای هسته ای ایران در این بخش مشارکت وسرمایه گذاری کند.
این مواضع و اقداماتی دیگر موجب اعتراض و نگرانی ایران شده. در اخرین اقدام در ۳۰ اوریل ۷ نهاد مرتبط با تجارت فرآوردههای نفتی و پتروشیمی ایران از سوی وزارت خزانه داری آمریکا مورد تحریم قرار گرفتند و وزیر خارجه آمریکا خبر آن را بطور رسمی اعلام کرد. جالب اینجاست تحریم اخیر مربوط به شرکتی است که امریکا می گوید مسئول تأمین پرکلرات سدیم و دیاکتیل سباکات از چین برای ایران بوده. موادی که جزء ترکیبات اصلی سوخت جامد موشکهای بالستیک محسوب میشوند.
همزمان با اعلام تحریم های جدید ، پیت هگست، وزیر دفاع امریکا خطاب به ایران گفت: ما حمایت مرگبار شما از حوثیها را میبینیم… شما تاوان این حمایت را در زمان و مکانی که ما انتخاب میکنیم، خواهید داد. این سخنان تهدید امیز با واکنش نور نیوز رسانه وابسته به شورای عالی امیت ملی ایران مواجه شد که نوشت :
تجربه نشان داده که واشنگتن هرگاه در گفتوگوها دچار ضعف یا ناتوانی در کسب امتیاز شود، به زبان تهدید و فشار بازمیگردد این تهدیدات و اقداماتی چون تحریم هایی که به صورت منظم قبل از هر دور از مذاکرات از سوی آمریکا بر علیه ایران اعمال می شود، بیش از آنکه مقدمه اقدام نظامی واقعی باشد، تلاشی برای تأثیرگذاری روانی بر روند مذاکرات است.
یک روز بعد هم خبر برکناری مایک والتز مشاور امنیت ملی ترامپ و معاونش الکس وانگ به علت درز اخبار محرمانه نظامی در شبکه سیگنال نشان داد در تیم تصمیم گیری در سیاست خارجی امریکا تغیرات مهمی در راه است که شاید به نفع مذاکرات با ایران نباشد.
باوجود همه این اتفاقات هنوز کفه امیدواری به حصول توافق ایران و امریکا سنگین تر است و به نظر میرسد همانطور که وزیر خارجه ایران اعلام کرده اگر تحریم ها لغو شود وحق غنی سازی اورانیوم تحت نظارت اژانس بین المللی انرژی اتمی به رسمیت شناخته شود حاشیه سازی های مخالفان توافق به نتیجه نخواهد رسید مگر انکه امریکا در روند مذاکرات ٬فرمان خود را بجای توافق به سوی تحمیل یکجانبه خواسته های خود بچرخاند که در این شرایط تهران به هیچ وجه به توافق تن نخواهد داد.