منبع : روزنامه النهار چاپ بیروت نوشته امیر دبیری مهر
امیر دبیری مهر
حدود ۵ سال قبل نام زنی یهودی با تابعیت انگلیسی- فرانسوی به نام کاترین پرز شکدم در رسانه های ایران مطرح شد که برخی مدعی بودند او توانسته از طریق ظاهر سازی و علاقمند نشان دادن خود به اسلام و جمهوری اسلامی با بسیاری از نهادها و افراد مهم و با نفوذ در ایران ارتباط برقرارکرده و ضمن تخلیه اطلاعاتی انها عملا برای اسراییل جاسوسی کند.
حتی گفته شد او برای این هدف با برخی از این افراد که دارای سمت و مسوولیتی هم بودند رابطه نزدیک و حتی جنسی هم برقرار کرده . هرچند همان زمان او این ادعاها را تکذیب کرد اما جنجال رسانه ای درباره او پایان نیافت .
در روزهای اخیر و بعد از جنگ ۱۲ روز اسراییل علیه ایران که بحث نفوذ موساد در ایران داغ و برجسته شده و ضرورت مقابله با شبکه های نفوذ اسراییلی در ایران به مطالبه عمومی تبدیل شده دوباره نام کاترین شکدم ۴۳ ساله بر سرزبان ها افتاده است .
برای مثال محمد جواد ظریف وزیر اسبق أمور خارجه ایران در مصاحبه ای تلویزیونی درباره نفوذ موساد در ایران گفت : ما باید بفهمیم نفوذ از کجا می‌آید؟ باید بفهمیم کاترین شکدم چطوری آمد در کشور ما؟! چرا اینها را فراموش می‌کنیم؟ باید بدانیم این نفوذ از کجا آمده؟
مصطفی کواکبیان، نماینده پیشین مجلس ایران و دبیرکل حزب مردم سالاری نیز در یک برنامه تلویزیونی ٬ اظهارات جنجالی درباره شکدم مطرح کرد و مدعی شد
او در جریان سفرهایش به ایران، از طریق ارتباط جنسی با ۱۲۰ نفر از افراد بسیار مهم به سیستم «نفوذ» کرده بود! این ادعا انقدر عجیب و جنجالی بود که دادگستری ایران علیه او به دلیل «ادعای بدون سند و تشویش اذهان عمومی» اعلام جرم کرد.
در پی این اتهامها به شکدم خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران اعلام کرد کاترین شکدم تنها در ۵ سفر کوتاه به ایران، مجموعاً ۱۸ روز در کشور حضور داشته است و هیچ سند یا گزارشی مبنی بر رفتار غیراخلاقی، ارتباطات مشکوک یا فعالیت غیرقانونی از سوی او در ایران ثبت نشده و ادعاهای نادرست علیه او با انگیزه‌های سیاسی و برای تخریب رقبای سیاسی مطرح می شود.
خانم شکدم نیز ۴سال پیش در گفت‌و‌گویی با بخش فارسی بی‌بی‌سی گفته بود:من جاسوس و مامور هیچ کشوری نیستم. من صرفا تحلیلگر سیاسی بودم
او در پاسخ به این سوال که آیا مقام‌های ایرانی از او رابطه جنسی داشته اند گفت «خیر به هیچ وجه.
اما مواضع و رفتارهای متفاوت و متناقض کاترین شکدم بویژه مواضع اخیر ضد ایرانی او باعث شده جنجال ها درباره او مجددا بالا بگیرد و مخالفان او که مدعی اند او جاسوس بوده بر درستی موضع خود پافشاری کنند . برای روشن تر شدن این ابهام مروری می کنیم بر هویت و فعالیتهای خانم کاترین پرز شکدم، متولد ۱۹۸۲ در فرانسه که اصالتا یهودی است اما بواسطه مواضع ضد یهودی در ۱۰ سال پیش و چند سال زندگی در یمن مورد توجه مقامات و رسانه های دولتی در ایران قرار گرفته و به مرور از او بعنوان یکی از علاقمندان تشیع و انقلاب اسلامی و جنبش مقاومت اسلامی تصویر سازی رسانه ای بعمل امد. کاترین شکدم قبل از آن پژوهشگر موسسه «هنری جکسون» و مشاور شورای امنیت سازمان ملل در امور یمن بوده وتخصص او در زمینه خاورمیانه، اسلام رادیکال و یهودستیزی است.
نادر طالب زاده مجری تلویزیون ایران که رابطه نزدیکی با مقامات ایرانی داشت نقش اصلی را در مطرح کردن نام او در ایران ایفا کرد به حدی که او او در دهه ۱۳۹۰ خورشیدی چند بار به ایران سفر کرد و برای سایت رهبر جمهوری اسلامی ۱۸ یادداشت وبرای رسانه های نزدیک به حکومت ایران از جمله شبکه پرس تی وی مقالاتی نوشت و حتی در سال ۱۳۹۶ با ابراهیم رئیسی که در آن زمان نامزد ریاست جمهوری بود مصاحبه کرد و این مصاحبه در تلویزیون دولتی روسیه هم پخش شد.
اما یک اتفاق ٬نقطه اغاز جنجال ها درباره شکدم بود و ان هم انتشار مقاله‌های او در تایمز اسراییل بود که هویت واقعی او را زیر سوال برد.
دراوایل سال ۲۰۲۲ یک کانال تلگرامی منتسب به افراد نزدیک به محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور پیشین ایران، عکسی از کاترین شکدم منتشر کرد و مدعی شد کاترین پرز شکدم در یادداشتی برای تایمز اسرائیل از نفوذ خود در ایران پرده برداشته است .
أشاره این گزارش به یادداشت خانم شکدم برای وبلاگ تایمز اسرائیل بود که در ۲۵ نوامبر ۲۰۲۱ منتشر شده و اوعلیه سیاستهای جمهوری اسلامی موضع گیری کرده بود.
بعد از این اتفاق سایت آیت‌الله خامنه‌ای، مطالب منتشرشده از او را حذف کرد.
شکدم درباره چگونگی انتشار مقالاتش در سایت ایت الله خامنه ای می گوید از سایت آقای خامنه‌ای با او تماس گرفته‌اند که نوشته‌هایش را منتشر کنند اما او در ازای آن پولی دریافت نکرده .
خانم شکدم در عین حال گفته گفت خودش شخصا هیچگاه به دفتر آیت‌الله خامنه‌ای نرفته است.
او مدعی است با وجودی که در خانواده‌ای یهودی به دنیا آمده، هیچ گاه به اسرائیل سفر نکرده است.
او در پاسخ به این سوال که چرا اصرار داشته خود را در قالب مورد علاقه حکومت ایران بگنجاند، گفت، می‌خواسته از نزدیک ببیند که آیا در ایران کلا با کل مردم یهودی اسرائیل مخالف هستند یا فقط با دولت اسرائیل مشکل داشته‌اند. او گفت: «متاسفانه من متوجه شدم که آنها کلا با یهودی‌ها مشکل دارند نه با دولت اسرائیل. و همین ادعای شکدم احتمال جاسوسی او را بیشتر می کند بویژه که مقامات اسراییلی اخیرا بیش از گذشته جمهوری اسلامی را به یهود ستیزی متهم می کنند.
او همچنین در یادداشتی که برای تایمز اسرائیل نوشت، مدعی شد که ایران «به دنبال بمب هسته‌ای» است. او البته گفت اطلاعات سری درباره برنامه هسته‌ای ایران ندارد و این نظر و برداشت شخصی او از حکومت ایران است..
مواضع اخیر شکدم علیه جمهوری اسلامی خیلی رادیکال تر از گذشته شده است برای مثال او بعد از حمله اخیر اسرائیل به ایران، در مقاله‌ای در سایت اندیشکده «مرکز اورشلیم برای امنیت و امور خارجی» نوشته که جمهوری اسلامی امنیت خود را نه بر پایه بقا، بلکه بر پایه شهادت و نابودی تنظیم کرده است. او نوشته حکومت ایران در صورت تهدید وجودی، «آماده است زیرساخت‌های حیاتی کشور را نابود کند و فاجعه انسانی و زیست‌محیطی بیافریند تا هم ضربه انتقامی بزند و هم دیگران را مقصر جلوه دهد.
با وجود همه این جنجال های هنوز نمی توان مدعی شد شکدم قطعا جاسوس بوده یا خیر و ایا برای تخلیه اطلاعاتی از جاذبه های جنسی استفاده کرده یا خیر؟ اما یک چیز کاملا اشکار است که در سیستم دولتی ایران می توان با مقداری تظاهر به انقلابی گری و علاقمندی به جمهوری اسلامی به افراد و نهادهای حساس نفوذ کرد و این مساله منحصر به شکدم نیست و از سالهای نخست پیروزی انقلاب نمونه های فراوانی در این خصوص وجود دارد و انی اسیب همچنان باقی است .
در ادامه متن عربی مقاله به شرح زیر می اید:
لغز کاثرین شاکدیم الجاسوسه “الثوریه” الفاتنه: فی قلب سجال اختراق النظام الإیرانی ومؤسساته
قبل نحو خمس سنوات، تصدّر اسم امرأه یهودیه تحمل الجنسیتین البریطانیه والفرنسیه، تُدعى کاثرین بیریز شاکدیم، عناوین وسائل الإعلام الإیرانیه. زعم البعض أنها تمکنت، من خلال التظاهر بالاهتمام بالإسلام والجمهوریه الإسلامیه، من إقامه علاقات وثیقه مع مؤسسات وأفراد بارزین وذوی نفوذ فی إیران، حیث جمعت معلومات حساسه، مما جعلها، بحسب الادعاءات، تعمل کجاسوسه لصالح إسرائیل.
وادّعى آخرون أنها أقامت علاقات وثیقه، بل جنسیّه، مع بعض الأفراد الذین یشغلون مناصب رسمیه لتحقیق أهدافها. وعلى الرغم من نفیها لهذه الاتهامات فی حینها، فإن الجدل الإعلامی حولها لم یتوقف.
فی الأیام الأخیره، وبعد الحرب الـ ۱۲ یوماً بین إسرائیل وإیران، عاد اسم کاثرین شاکدیم، البالغه من العمر ۴۳ عاماً، إلى الواجهه مجدداً، حیث أصبح موضوع اختراق الموساد فی إیران محور نقاش ساخن، وتحولت الحاجه إلى مکافحه شبکات النفوذ الإسرائیلیه فی إیران إلى مطلب شعبی.
على سبیل المثال، قال محمد جواد ظریف، وزیر الخارجیه الإیرانی السابق، فی مقابله تلفزیونیه: “یجب أن نفهم من أین یأتی هذا النفوذ؟ یجب أن نعرف کیف دخلت کاثرین شاکدیم إلى بلادنا؟ لماذا ننسى هذه الأمور؟ یجب أن نکتشف مصدر هذا النفوذ”.
کما أطلق مصطفى کواکبیان، النائب السابق فی البرلمان الإیرانی والأمین العام لحزب الدیموقراطیه الشعبیه، مواقف مثیره للجدل فی برنامج تلفزیونی، مدّعیاً بأن شاکدیم، خلال زیاراتها لإیران، أقامت علاقات جنسیّه مع ۱۲۰ شخصاً من الأفراد ذوی النفوذ، مما مکّنها من اختراق النظام. وکانت هذه الادّعاءات صادمه لدرجه أن القضاء الإیرانی وجّه تهمه لکواکبیان بسبب “ادّعاءاته غیر الموثّقه وإثاره الرأی العام”.
فی مواجهه هذه الاتهامات، أعلنت وکاله أنباء “فارس”، التابعه للحرس الثوری الإیرانی، أن کاثرین شاکدیم لم تزر إیران سوى فی خمس رحلات قصیره، بلغ مجموعها ۱۸ یوماً فقط، وأنه لم یتم تسجیل أی وثائق أو تقاریر تثبت سلوکاً غیر أخلاقی أو علاقات مشبوهه أو أنشطه غیر قانونیه من جانبها فی إیران. وأضافت الوکاله أن الادعاءات الموجهه ضدها تُثار بدوافع سیاسیه ولتشویه سمعه الخصوم السیاسیین.
من جانبها، قالت شاکدیم قبل أربع سنوات فی مقابله مع القسم الفارسی لهیئه الإذاعه البریطانیه (بی بی سی): “أنا لست جاسوسه أو عمیله لأی دوله. أنا مجرد محلله سیاسیه”. وردّاً على سؤال عمّا إذا کان مسؤولون إیرانیون قد أقاموا معها علاقات جنسیّه، أجابت: “لا، مطلقاً”.
لکن مواقف وسلوکیات کاثرین شاکدیم المتضاربه، خاصه مواقفها الأخیره المناهضه لإیران، أعادت إشعال الجدل حولها، مما دفع معارضیها، الذین یزعمون أنها جاسوسه، إلى الإصرار على صحه موقفهم.
نقطه التحول فی الجدل
لعب نادر طالب زاده، مقدم البرامج التلفزیونیه الإیرانیه الذی کان على صله وثیقه بالسلطات الإیرانیه، دوراً رئیسیاً فی إبراز اسمها فی إیران. کتبت شاکدیم خلال العقد الماضی ۱۸ مقالاً لموقع الإمام الخامنئی الإلکترونی، بالإضافه إلى مقالات لوسائل إعلام مقربه من الحکومه الإیرانیه، مثل قناه “برس تی فی”، کما أجرت فی عام ۲۰۱۷ مقابله مع إبراهیم رئیسی، الذی کان آنذاک مرشحاً للرئاسه، وتم بث هذه المقابله على التلفزیون الروسی الرسمی.
لکن نقطه التحول فی الجدل حول شاکدیم کانت نشر مقالات لها فی صحیفه “تایمز أوف إسرائیل”، مما أثار تساؤلات حول هویتها الحقیقیه. فی أوائل عام ۲۰۲۲، نشرت قناه “تلغرام” منسوبه إلى أشخاص مقربین من محمود أحمدی نجاد، الرئیس الإیرانی السابق، صوره لکاثرین شاکدیم، وادعاء بأنها کشفت فی مقال لـ”تایمز أوف إسرائیل” عن اختراقها لإیران. وکان المقال المشار إلیه قد نُشر فی ۲۵ تشرین الثانی / نوفمبر ۲۰۲۱، حیث اتخذت شاکدیم موقفاً مناهضاً لسیاسات الجمهوریه الإسلامیه.
بعد هذا الحدث، حذف موقع “الإمام الخامنئی” المقالات التی نشرتها شاکدیم. ولاحقاً، أوضحت أن موقع الإمام الخامنئی تواصل معها لنشر کتاباتها، لکنها لم تتلقَّ أی مقابل مالی، وأکدت أنها لم تزُر مکتب “الإمام الخامنئی” شخصیاً. کذلک ادّعت أنها، رغم ولادتها فی عائله یهودیه، فإنها لم تسافر إلى إسرائیل أبداً.
ورداً على سؤال عن سبب إصرارها على تقدیم نفسها بصوره تتماشى مع اهتمامات الحکومه الإیرانیه، قالت إنها أرادت أن ترى من قرب ما إذا کانت إیران تعارض الشعب الیهودی بأکمله أم فقط الحکومه الإسرائیلیه. وأضافت: “للأسف، اکتشفت أنهم یعارضون الیهود بشکل عام، ولیس فقط الحکومه الإسرائیلیه”. وهذا الادعاء عزّز الشکوک بشأن احتمال تجسسها، خاصه أن السلطات الإسرائیلیه باتت تتهم الجمهوریه الإسلامیه بمعاداه السامیه بشکل متزاید.
وفی مقال کتبته لـ”تایمز أوف إسرائیل”، ادّعت شاکدیم أن إیران “تسعى لامتلاک قنبله نوویه”، لکنها أوضحت بأنها لا تملک معلومات سریه عن البرنامج النووی الإیرانی، وأن هذا مجرد رأی شخصی عن النظام الإیرانی.
وأصبحت مواقف شاکدیم ضد الجمهوریه الإسلامیه أکثر تطرفاً أخیراً. فعلى سبیل المثال، بعد الهجوم الإسرائیلی الأخیر على إیران، کتبت فی مقال لمرکز القدس للأمن والشؤون الخارجیه أن الجمهوریه الإسلامیه تبنی أمنها لیس على أساس البقاء، بل على أساس الشهاده والدمار. وأضافت أن النظام الإیرانی، فی حال شعوره بتهدید وجودی، “مستعد لتدمیر البنیه التحتیه الحیویه للبلاد وخلق کارثه إنسانیه وبیئیه لتوجیه ضربه انتقامیه ولإلقاء اللوم على الآخرین”.
التظاهر بالثوریه
على الرغم من کل هذه الضجه، لا یزال من الصعب القول بشکل قاطع ما إذا کانت شاکدیم جاسوسه بالفعل أم لا، وما إذا کانت قد استخدمت علاقات جنسیّه لجمع المعلومات أم لا. لکنّ هناک أمراً واضحاً تماماً هو أنه یمکن فی النظام الحکومی الإیرانی، من خلال التظاهر بالثوریه والإعجاب بالجمهوریه الإسلامیه، اختراق أفراد ومؤسسات حسّاسه. وهذه المشکله لیست محصوره بشاکدیم، بل ثمه العدید من الأمثله المشابهه منذ السنوات الأولى للثوره، وهذا الخلل لا یزال قائماً.