منبع : روزنامه النهار چاپ بیروت
نوشته امیر دبیری مهر
در پی انفجارهای شنبه ظهر در بندر تجاری شهید رجایی در جنوب ایران ٬ گمانه زنی هادرباره علل این انفجارهای بی سابقه که خسارات جانی و مالی فراوانی داشته ادامه دارد و ابعاد جدید سیاسی و امنیتی پیدا کرده تا حدی که دادستانی ایران به رسانه های هشدار داده از انعکاس این شایعه زنی ها خودداری کنند .
در پی این انفجار تا این لحظه حدود ۴۰ نفر کشته و بیش از هزار نفر مصدوم شده اند اما احتمالا این امار افزایش خواهد یافت . بسیاری از مقامات ایرانی از جمله مسعود پزشکیان راهی بندرعباس شدند و نیروهای امدادی از دیگر شهرها و حتی روسیه برای خاموش کردن اتش بزرگی که در این بندر ایجاد شده وارد عمل شدند.
بندر شهید رجایی، در ۳۵ کیلومتری غرب شهر بندرعباس در جنوب ایران بزرگترین بندر تجاری ایران و یکی از مهم‌ترین بنادر منطقه خلیج فارس است. و از اصلی‌ترین مراکز درآمدزایی ایران محسوب می‌شود.
این بندر ظرفیت تخلیه و بارگیری بیش از ۱۰۰ میلیون تُن کالا در سال معادل حدود ۵۵٪ واردات و صادرات غیرنفتی ایران را دارد. این بندر به دلیل مجاورت با تنگه هرمز، نقش فوق‌العاده مهمی در تجارت بین‌المللی ایران دارد.
بعد از نخستین انفجار درظهر شنبه ٬ رسانه ها از انفجار یک مخزن سوخت در بندر رجایی بعنوان علت حادثه خبر دادند اما بعد از چند ساعت این خبر تکذیب و اعلام شد این انفجار ارتباطی با پالایشگاه ها و مخازن سوخت و خطوط لوله نفتی ندارد . بلکه نخستین انفجار در محوطه کانتینری مربوط به شرکت دریایی سینا وابسته به بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی در ۲ کیلومتری ساختمان اداری گمرک رخ داده است .وزارت خزانه داری امریکا ۵ سال پیش این شرکت را در فهرست تحریم های خود قرار داده است . اما ساعتی بعد و در پی انفجارهای بعدی ناشی از گسترش اتش و سرایت ان به دیگر کانتینرها
ویدیویی منتشر شد که نشان می‌دهد کانتینرهایی از کپسول‌های گاز نیز در گسترش اتش نقش مهمی ایفا کردند.
اما با وجود گذشت دو روز از انفجار هنوز دو سال اصلی بی پاسخ مانده است : اول اینکه منشا اصلی انفجار چه بوده؟ دوم اینکه علت انفجار سهل انگاری در جابجایی مواد اشتعال زا بوده یا پای خرابکاری در میان است ؟ شاید رسیدن به حقیقت ماجرا چند روز زمان ببرد اما برخی گمانه زنی های رسانه ها قابل تامل به نظر می رسد .
انتشار برخی گزارشها درباره احتمال وجود محموله های بزرگ مواد شیمیایی قابل استفاده در سوخت جامد موشک های میان برد علل این حادثه را بیشتر مورد توجه قرار داد و اینکه شاید اسراییل در این انفجار ها نقش داشته راتقویت کرد و حتی برخی ان را با انفجار بیش از دو هزار تن نیترات امونیوم در بندر بیروت در ۵ سال پیش مقایسه کردند و همزمانی انفجار در بندر عباس با اغاز دور سوم مذاکرات ایران و امریکا در عمان را هم معنا دار دانستند زیرا روند مذاکرات ایران و امریکا رو به پیشرفت است و تنها کشور ناراضی از این روند اسراییل است .
هر چند رسانه های اسراییلی هر گونه اقدام خرابکارانه از جانب این کشور را تکذیب کردند اما افکار عمومی در ایران این احتمال را منتفی نمی دانند بویژه که اخبارو گزار شهای تایید نشده حکایت از این دارد که علت انفجار اخیر وجود مقادیر زیادی سدیم پرکلرات در کانتینرهای بند رجایی باز می گردد. این گزارشها وجود دود زرد و شدت انفجارها نشانه وجود سدیم پرکلرات در کانتینرهای منفجر شده می دانند. سدیم پرکلرات یک ترکیب شیمیایی است که از ان برای تولید امونیوم پرکلرات برای تولید سوخت جامد موشک های میان برد استفاده می شود.
رضا طلایی نیک سخنگوی وزارت دفاع ایران این اخبار را تکذیب کرده اما شبکه خبری سی ان ان و روزنامه فایننشال تایمز سه ماه قبل در ماه فوریه در گزارشهای جداگانه مدعی شدند دو فروند کشتی ایرانی به نام گلبن و جیران با پرچم جمهوری اسلامی حامل۵۶ کانتینر در بردارنده دو هزار تن مواد ضروری برای تولید سوخت موشک ازچین به بندر عباس رسیده است .هر چند تجارت و صادرات سدیم پرکلرات قانونی است اما منابع غربی مدعی اند واردات این حجم مواد شیمایی از چین بعد از درگیری های نظامی ایران و اسراییل این احتمال را تقویت می کند که ایران در صدد است توان موشکی خود را برای مقابله با اسراییل در صورت لزوم بازسازی کند. دو هزار تن امونیوم پرکلرات برای تهیه سوخت ۲۶۰ موشک میان برد با برد حدود ۱۴۰۰ کیلومتر کافی است .
هر چند مقامات رسمی در این مواقع بخاطر ملاحظات سیاسی و امنیتی و پیامدهای غیر قابل پیش بینی ان از بیان واقعیات خودداری می کنند اما به نظر نمی رسد حادثه انفجار در بندر رجایی در ایران یک حادثه عادی باشد و مطالب ناگفته ان بیشتر از اطلاعات منتشر شده است و باید صبر کرد تا ابعاد جدیدی از ان اشکار شود. دولت ایران مایل است نتایج تحقیقات نشان دهد این انفجارها مانند انفجار بند بیروت ناشی از سهل انگاری باشد نه اقدام خرابکارانه علیه موادی که کاربرد نظامی دارد.