خامنئی یرفض مقترحات أمیرکا ویبقی باب المفاوضات مفتوحاً
۴ روز بعد از سفر کوتاه بدر البوسعیدی وزیر امورخارجه عمان به تهران و ارایه پیشنهاد مکتوب امریکا برای حصول توافق هسته ای با ایران امروز ایت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی غنی سازی اورانیوم را خط قرمز ایران دانست و توقف آان را خلاف استقلال ملی ایران خواند و با گستاخ و بی ادب خواندن مقامات امریکایی خطاب به انها گفت با کدام پشتوانه حقوقی به شما اجازه داده شده درباره دانش هسته ای ایران شرط و شروط بگذارید ؟ شما باید از منطقه بروید.
در دو ماه گذشته که ایران و امریکا ۵ دور مذاکره برای توافق هسته ای در مسقط و رم داشته اند سخنان امروز ایت الله خامنه ای که در سی و ششمین سالگرد درگذشت ایت الله خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی و در کنار مزار او برگزار شد صریح ترین و شدیدترین سخنان در مخالفت با پیشنهادهای امریکا بود.پیشنهادهای که رسما اعلام نشده و مبتنی بر حدس و گمان رسانه ای است .
رسانه های نزدیک به مقامات امریکایی درروزهای گذشته مدعی شدند اخرین پیشنهاد امریکا شامل چند بند است
۱- ایجاد کنسرسیومی شامل ایران و امریکا و عربستانه و امارات و قطر و ترکیه برای تولید سوخت هسته ای زیر نظر اژانش بین المللی انرژی اتمی برای کشورهایی که قصد ایجاد برنامه هستهای غیرنظامی دارند.
ازمواضع مقامات ایران به نظر می رسد ایران با ایجاد کنسرسیوم مخالفتی ندارد به شرط اینکه فرایند غنی سازی اوانیوم بطور مستقل درداخل ایران ادامه یابد . ایت الله خامنه ای نیز در سخنان خود تاکید کرد چرخه دانش هسته ای از معدن تا نیروگاه بدون غنی سازی اورانیوم هیچ فایده ای ندارد و ایران از این حق خود عقب نخواهد نشست و هیچ کشوری نمی تواند ایران را از این حق محروم کند.
۲- امریکا در بند دیگری پیشنهاد داده ایران به صورت موقت غنیسازی خود را به سه درصد کاهش میدهد. مدت زمان تعلیق غنی سازی باد رصد بالادر مذاکرات تعیین خواهد شد. به نظر می رسد ایران برای رسیدن به توافق با تعلیق غنی سازی ۲۰ تا ۶۰ درصدی برای اعتمادسازی نیز مخالفتی ندارد اما تعیین سقف ۳ درصدی برای غنی سازی را نمی پذیرد. ایت الله خامنه ای در همین زمینه به حق غنی سازی ۲۰ درصدی ایران اشاره کرد و اینکه در حدود ۲۰ سال پیش قرار بود کشورهای غربی در مقابل دریافت مقادیری سوخت هسته ای با غنای ۳ درصد به ایران سوخت هسته ای ۲۰ درصدی تحویل بدهند که به قول خود عمل نکردند از این رو ما نمی توانیم به قدرتهای غربی اعتماد کنیم.
مقامات امریکایی در چند ماه گذشته مواضع ضد و نقیض و بسیار متفاوتی درباره شروط خود اعلام کرده اند حتی ترامپ نیز مواضع یکسانی نداشته و این مواضع باعث شد ایت الله خامنه ای دولت امریکا را دولت پر سر وصدا بنامد . خانم مهاجرانی سخنگوی دولت ایران نیز دیروز تشتت و اختلاف نظرات مقامات امریکایی را مورد انتقاد قرار داد و اعلام کرد موضع ایران درقبال مسایل هسته ای روشن و شفاف است .
بنا براین سخنان اخیر رهبر جمهوری اسلامی نشان داد
أولا ایران به هیچ وجه توقف غنی سازی اورانیوم را نمی پذیرد
ثانیا در باره درصد غنی سازی هم با پیشنهاد امریکا مبنی بر غنی سازی در سقف ۳ درصد مخالف است.
اما این همه ماجرا نیست و نمی توان این مواضع را به معنای پایان مذاکرات یا شکست ان تلقی کرد. ایران در عین حال بارها اعلام کرده و از سخنان رهبر جمهوری اسلامی نیز اینگونه استبناط می شود که تهران همچنان اماده ادامه مذاکرات است تا مسوولیت ترک میز مذاکره بر عهده ایران نباشد . همچنین از نظر ایران تعلیق غنی سازی برای مدت معین نیز با شرط به رسمیت شناختن حق دایم غنی سازی ایران پیشنهاد قابل مذاکره ای است .
سخنان ایت الله خامنه ای غیر ازمقامات امریکایی مخاطب دیگری هم داشت و ان هم بخشی از مردم ایران هستند که پایگاه اجتماعی نظام محسوب می شوند. در چند ماه اخیر گروههای حامی نظام جمهوری اسلامی از اینکه احتمالا نظام در توافق با امریکا از مواضع انقلابی خود عقب نشینی خواهدکرد و نظر جریانه ای طرفدار مذاکره با غرب را خواهد پذیرفت به شدت نگران بوده و هستند. اما با سخنان شدید اللحن رهبر نظام این نگرانی تا حدی رفع شد و اینکه أصول نظام انقلابی در ایران در مذاکرات نقض نخواهد شد .ایت الله خامنه ای برای اطمینان بخشی به این بخش از جامعه حتی گفت عقلانیت به معنای تسلیم و سازش در برابر غرب نیست بلکه مقاومت و استقامت در پیگیری اهداف همان عقلانیتی است که امام خمینی دنبال می کرد.
بهر حال به نظرمی رسد هر چند شاید در کوتاه مدت این سخنان ایت الله خامنه ای در برگزاری دورششم مذاکرات ایران و امریکا وقفه ایجاد کند اما بعید است منجر به توقف یا شکست مذاکرات شود . همچنین این سخنان احتمالا با واکنش شدید اسراییل و حتی کشورهای اروپایی مواجه خواهد شد اما امریکا نشان داده برای رسیدن به توافق انعطاف پذیر است و احتمالا در پیشنهادهای خود به ایران برای رسیدن به توافق تجدید نظر خواهد کرد. بویژه که وضعیت اتش بس در اوکراین و غزه نیز به موقعیت قابل اتکایی نرسیده و در صورتی که مذاکره با ایران نیز به شکست انجامد ترامپ در برابر وعده های بزرگی برای پایان دادن به جنگ ها و تنش ها در جهان داده سرافکنده خواهد شد.